Από Αργύρης Σιμώνης
Στο μήνυμα αυτό θα εξετάσουμε την γενεαλογία του Ιησού όπως μας την παρουσιάζουν ο Ματθαίος και ο Λουκάς στα ευαγγέλιά τους.
Οι γενεαλογίες είναι ίδιες από τον Αβραάμ μέχρι τον Δαυίδ, αλλά από τον Δαυίδ μέχρι τον Ιησού είναι τελείως διαφορετικές, και αυτό το επιχείρημα χρησιμοποίησαν κάποιοι για να αμφισβητήσουν την αξιοπιστία των Γραφών.
Παρά τις διαφορές αυτές, και οι δύο αυτές γενεαλογίες έγιναν αποδεκτές από την Εκκλησία, και θα εξηγήσω γιατί.
Ο Ματθαίος καταγράφει τη γενεαλογία από τον Αβραάμ μέχρι τον Ιησού (Ματθ. 1:1-16), ενώ ο Λουκάς από τον Ιησού μέχρι τον Αδάμ (Λουκ. 3:23-38).
Ο Ματθαίος ακολουθεί την συγγένεια του Δαβίδ μέσω του Σολομώντα (Ματθαίος 1:6),
"και ο Ιεσσαί γέννησε τον Δαβίδ, τον βασιλιά. Και ο βασιλιάς Δαβίδ γέννησε τον Σολομώντα από τη γυναίκα τού Ουρία·" Ματθ. 1:6
ενώ ο Λουκάς ακολουθεί την συγγένεια μέσω του Ναθάν, ενός άλλου γιου του Δαυίδ:
"του Μελεά, του Μαϊνάν, του Ματταθά, του ΝΑΘΆΝ, του Δαβίδ," Λουκ. 3:31
Για τον Ναθάν σαν γιος του Δαυίδ, υπάρχει αναφορά στο Β' Σαμουήλ:
"Και ο Δαβίδ πήρε ακόμα παλλακές και γυναίκες από την Ιερουσαλήμ, αφού ήρθε στη Χεβρών· και γεννήθηκαν ακόμα στον Δαβίδ γιοι και θυγατέρες." Β'Σαμ. 5:13
"Και τούτα είναι τα ονόματα αυτών που γεννήθηκαν στην Ιερουσαλήμ: Ο Σαμμουά, και ο Σωβάβ, και ο ΝΑΘΑΝ, και ο Σολομών," Β' Σαμ. 5:14
Εδώ είναι που παρακάμπτεται η κατάρα για το σπέρμα του Χονία που αναφέρεται στα εδάφια Ιερεμίας 22:24-30:
"Ζω εγώ, λέει ο Κύριος, και αν ο Χονίας, ο γιος τού Ιωακείμ, ο βασιλιάς τού Ιούδα, θα γινόταν σφραγίδα στο δεξί μου χέρι, και από εκεί θα σε αποσπούσα·" Ιερ. 22:24
"και θα σε παραδώσω στο χέρι εκείνων που ζητούν την ψυχή σου, και στο χέρι εκείνων που φοβάσαι το πρόσωπό τους, ναι, στο χέρι τού Ναβουχοδονόσορα, του βασιλιά τής Βαβυλώνας, και στο χέρι των Χαλδαίων." Ιερ. 22:25
"Και θα απορρίψω εσένα, και τη μητέρα σου, που σε γέννησε, σε ξένη γη, όπου δεν γεννηθήκατε· και εκεί θα πεθάνετε." Ιερ. 22:26
"Στη γη, όμως, στην οποία επιθυμεί η ψυχή τους να επιστρέψουν, εκεί δεν θα επιστρέψουν." Ιερ. 22:27
"Ο άνθρωπος αυτός, ο Χονίας, έγινε είδωλο καταφρονημένο και συντριμμένο; Σκεύος, στο οποίο δεν υπάρχει χάρη; Γιατί αποβλήθηκαν, αυτός και το σπέρμα του, και ρίχτηκαν στον τόπο, που δεν γνωρίζουν;" Ιερ. 22:28
"Ω γη, γη, γη, άκου τον λόγο τού Κυρίου." Ιερ. 22:29
"Έτσι λέει ο Κύριος: Γράψτε αυτόν τον άνθρωπο άτεκνον, άνθρωπον, που δεν θα ευοδωθεί στις ημέρες του· επειδή, δεν θα ευοδωθεί από το σπέρμα του άνθρωπος που να κάθεται επάνω στον θρόνο τού Δαβίδ, και να εξουσιάζει πλέον επάνω στον Ιούδα." Ιερ. 22:30
---------
-- Ο λόγος λοιπόν που υπάρχουν διαφορές στις δύο γενεαλογίες είναι ότι ο Ματθαίος καταγράφει τη συγγένεια από τη μεριά του Ιωσήφ, ενώ ο Λουκάς καταγράφει την συγγένεια από τη μεριά της Μαρίας. --
Στην καταγραφή του Λουκά φαίνεται ότι ο Ιωσήφ ήταν ο γιος του Ηλί, και ότι ο Λουκάς ακολουθεί επίσης την συγγένεια από τη μεριά του Ιωσήφ, αλλά δεν είναι έτσι.
-- Υπάρχει Βιβλική αναφορά ότι ο πρώτος γιος ενός άνδρα υπολογίζεται στη γενεαλογία της μητέρας εάν ο πατέρας της δεν είχε γιους --
"Και (οι θυγατέρες τού Σαλπαάδ) στάθηκαν μπροστά στον Μωυσή, και μπροστά στον Ελεάζαρ, τον ιερέα, και μπροστά στους άρχοντες και σε ολόκληρη τη συναγωγή, στη θύρα τής σκηνής τού μαρτυρίου, λέγοντας:" Αρ. 27:2
"Ο πατέρας μας πέθανε μέσα στην έρημο· κι αυτός δεν ήταν στη συνοδεία εκείνων που συναθροίστηκαν ενάντια στον Κύριο στη συνοδεία τού Κορέ, αλλά πέθανε για δική του αμαρτία και ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΓΙΟΥΣ·" Αρ. 27:3
"και γιατί να εξαλειφθεί το όνομα του πατέρα μας μέσα από τη συγγένειά του, επειδή ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΙΟ; Δώστε σε μας κληρονομιά ανάμεσα στα αδέλφια τού πατέρα μας." Αρ. 27:4
"Και θα μιλήσεις στους γιους Ισραήλ, λέγοντας: Αν κάποιος άνθρωπος πεθάνει, και δεν έχει γιο, την κληρονομιά του θα τη διαβιβάσετε τότε στη θυγατέρα του." Αρ. 27:8
Αυτό εξηγεί την αντικατάσταση της συγγένειας του Ιωσήφ από τη συγγένεια της Μαρίας στην αναφορά του Λουκά. ο Ματθαίος μας γράφει:
"και ο Ελιούδ γέννησε τον Ελεάζαρ· και ο Ελεάζαρ γέννησε τον Ματθάν· και ο Ματθάν γέννησε τον Ιακώβ·" Ματθ. 1:15
"και ο ΙΑΚΩΒ γέννησε τον Ιωσήφ, τον άνδρα τής Μαρίας, από την οποία γεννήθηκε ο Ιησούς, που λέγεται Χριστός." Ματθ. 1:16
Δείτε όμως τι γράφει ο Λουκάς:
"Κι αυτός ο Ιησούς άρχιζε να είναι περίπου 30 χρόνων, ο οποίος ήταν -καθώς νομιζόταν- γιος τού Ιωσήφ, ΤΟΥ ΗΛΙ," Λουκ. 3:23
"του Ματθάτ, του Λευί, του Μελχί, του Ιαννά, του Ιωσήφ," Λουκ. 3:24
--- Αυτό σημαίνει ότι ο ΙΑΚΩΒ ήταν ο πατέρας του Ιωσήφ, του άνδρα τής Μαρίας, και ο ΗΛΙ ήταν ο πατέρας της Μαρίας, ο οποίος πέθανε χωρίς να αφήσει γιο, οπότε ο Ιησούς σαν πρωτότοκος του Ιωσήφ σύμφωνα με το Αρ. 27:8, καταγράφεται στη γενεαλογία της μητέρας Του, της Μαρίας. ---
Ο Λουκάς, εκτός από γιατρός και συγγραφέας, θεωρείται από σύγχρονους μελετητές και ιστορικός. Και η καταγραφή μάλιστα της γενεαλογίας του Ιησού που κάνει από τη μεριά της συγγένειας της Μαρίας, είναι περισσότερο κατάλληλη, αφού ο Ιησούς ήταν ο σπόρος της γυναίκας, όχι ο σπόρος του άνδρα:
"και θα στήσω έχθρα ανάμεσα σε σένα και στη γυναίκα, κι ανάμεσα στο σπέρμα σου και στο ΣΠΕΡΜΑ ΤΗΣ· αυτό θα σου συντρίψει το κεφάλι, κι εσύ θα του λογχίσεις τη φτέρνα του." Γέν. 3:15
--------------
Το ξεκαθάρισμα αυτό που κάναμε με το θέμα της συγγένειας είναι σημαντικό, επειδή πρώτον αποδεικνύει την αξιοπιστία των Γραφών, και δεύτερον καταρρίπτει κάποιους μύθους, όσον αφορά την συγγένεια και τη ζωή της Μαριάμ.
Εξήγησα ότι σύμφωνα με τον Λουκά, ο πατέρας της Μαριάμ ήταν ο Ηλί (Λουκ. 3:23). Το ότι παραδοσιακά ο Ιωακείμ και η Άννα είναι οι γονείς της, είναι πληροφορίες που βρίσκονται στο Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου του 2ου αιώνα και στο «Ευαγγέλιο της Γέννησης της Μαρίας» του 3ου αιώνα, τα οποίο ειδικά στη Δύση, αναφερόταν ρητά ως απόκρυφα (μη κανονικά) ευαγγέλια και ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΑ.
Σύμφωνα με αυτές τις ΜΗ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ, η Άννα γεννήθηκε στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Παντρεύτηκε τον Ιωακείμ και, παρόλο που απολάμβαναν μια πλούσια και ευσεβή ζωή στη Ναζαρέτ, ήταν άτεκνοι.
Ο Ιωακείμ, που τον καταδίκασαν στο Ναό για τη στειρότητά του, αποσύρθηκε στην ύπαιθρο για να προσευχηθεί, ενώ η Άννα, λυπημένη για την εξαφάνισή του και για την στειρότητά της, έκανε τάμα στον Θεό ότι, αν της έδινε ένα παιδί, θα το αφιέρωνε στην υπηρεσία του Κυρίου.
Σύμφωνα με τους μύθους λοιπόν, και οι δύο έλαβαν το όραμα ενός αγγέλου, ο οποίος ανακοίνωσε ότι η Άννα, με θαυμαστό τρόπο θα συλλάβει και θα γεννήσει ένα παιδί.
Το ζευγάρι χάρηκε για τη γέννηση της κόρης του, την οποία η Άννα ονόμασε Μαριάμ. Με άλλα λόγια, ο μύθος αυτός υπονοεί ότι η Μαριάμ δεν συνελήφθη από σπέρμα άντρα.
-- Αυτό είναι ένα θαύμα που συνέβη ΜΟΝΟΝ με τον Ιησού, και ούτε πρόκειται να ξανασυμβεί! --
Ο μύθος συνεχίζει: Όταν το παιδί έγινε τριών ετών, ο Ιωακείμ και η Άννα, εκπληρώνοντας το τάμα της Άννας, έφεραν τη Μαριάμ στο ναό της Ιερουσαλήμ, όπου την άφησαν να μεγαλώσει.
Η αφήγηση της ζωής του Ιωακείμ και της Άννας παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης της στείρας Άννας και τη σύλληψή του Σαμουήλ (Α' Σαμουήλ 1), όπου και αφιέρωσε το παιδί της στην υπηρεσία του Θεού.
Σύμφωνα με ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΟΥΣ ΜΥΘΟΥΣ, ο Ιωακείμ πέθανε λίγο μετά τη γέννηση της Μαρίας, και η Άννα, με την ενθάρρυνση του Αγίου Πνεύματος, ξαναπαντρεύτηκε.
Ορισμένες παραδόσεις υποστηρίζουν ότι η Άννα στον ΥΠΟΤΙΘΕΜΕΝΟ επόμενο γάμο της έγινε η γιαγιά των Αποστόλων Ιωάννη και Ιακώβου (γιοι του Ζεβεδαίου), Σίμωνα, Ιούδα και Ιάκωβος του Μικρότερου (γιος του Αλφαίου) και επίσης του Ιακώβου, «αδελφού του Κυρίου .»
Η λατρεία της Άννας ήταν ένθερμη στην ανατολική εκκλησία ήδη από τον 4ο αιώνα, και πολλές εκκλησίες, (η πρώτη χρονολογείται από τον 6ο αιώνα), χτίστηκαν προς τιμήν της.
Στις αρχές του 8ου αιώνα ο Πάπας Κωνσταντίνος εισήγαγε πιθανώς την αφοσίωσή της στη Ρώμη, ενώ η λατρεία του Ιωακείμ εισήχθη στη Δύση τον 15ο αιώνα.
Το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου, που όπως είπαμε έμεινε ΕΞΩ από τον κανόνα της Αγίας Γραφής, έγινε το θεμέλιο για την καθιέρωση των λειτουργικών εορτών της Γεννήσεως της Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου) και της Αμόλυντης Σύλληψης της Υπεραγίας Θεοτόκου (8 Δεκεμβρίου).
Η αφιέρωση της Μαρίας στο Ναό έγινε τόσο σημαντική στην εκκλησιαστική διδασκαλία που μέχρι το 1585 ο Πάπας Σίξτος Ε' συμπεριέλαβε στο δυτικό εκκλησιαστικό ημερολόγιο τη λειτουργική εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου (21 Νοεμβρίου), πράγματα εντελώς αντίθετα με τις διδασκαλίες της Βίβλου.
Αυτή η θέση της Δυτικής Εκκλησίας βασιζόταν στο έργο
Decretum Gelasianum, το οποίο χαρακτήριζε έναν μακρύ κατάλογο γραφών ως κείμενα που θεωρήθηκαν ότι
-- «συντάχθηκαν ή αναγνωρίστηκαν από αιρετικούς ή σχισματικούς». --
Το Decretum Gelasianum σχολίασε ότι τα βιβλία σε αυτόν τον κατάλογο απόκρυφων συγγραφών «η Καθολική και Αποστολική Ρωμαϊκή Εκκλησία σε καμία περίπτωση ΔΕΝ αποδέχεται.
------------
Συνοπτικά,
όλες οι πληροφορίες σχετικά με τον Ιωακείμ και την Άννα που παρουσιάζονται σαν γονείς της Μαρίας και όλες οι παραδόσεις που εισήγαγε η Εκκλησία γύρω από τη ζωή τους, βασίζονται στο ψευδο-Ευαγγέλιο της Βρεφικής ηλικίας του Ψευδο-Θωμά και το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου, αντίστοιχα, τα οποία παρ' όλο που κρίθηκαν απόκρυφα και μη κανονικά στη Δύση, έτυχαν εξαιρετικής αποδοχής στη χριστιανική Ανατολή.
